Czy pompa ciepła się opłaca w 2024 roku?

Pompa ciepła – wydajność i koszty eksploatacji

Pompy ciepła to urządzenia przekształcające energię z odnawialnych źródeł energii, takich jak powietrze, grunt czy woda, w energię cieplną. Kluczowym wskaźnikiem ich wydajności jest współczynnik COP (ang. Coefficient of Performance). Przy wyborze urządzenia warto kierować się jednak także wskaźnikami SCOP i SPF określającymi sezonową efektywność urządzenia w przeciągu określonego czasu.

Co dokładnie kryje się za efektywnością pompy? Tłumacząc najprościej, określona wartość współczynnika COP wskazuje nam, ile energii cieplnej jest w stanie wytworzyć urządzenie, pobierając 1 kWh prądu. Przykładowo pompa o efektywności równej 4 z 1 kWh energii elektrycznej wygeneruje 4 kWh ciepła.

Należy dodać, że od lipca 2024 roku cena energii elektrycznej wynosi średnio 0,69 zł/kWh. Oznacza to znaczną obniżkę w porównaniu do poprzedniej średniej ceny 0,91 zł/kWh, co dodatkowo zwiększa atrakcyjność inwestycji w pompy ciepła. Zmniejszenie kosztów energii elektrycznej wpływa na niższe roczne koszty eksploatacji pomp ciepła, czyniąc je bardziej opłacalnym wyborem.

Ogrzewanie domu pompą ciepła i innymi źródłami

Aby odpowiedzieć na pytanie, czy opłaca się ogrzewać dom pompą ciepła, rozważmy przykład budynku o powierzchni 200 m², którego roczne zapotrzebowanie na energię cieplną wynosi 10 000 kWh. Budynek zamieszkany jest przez 4-osobową rodzinę, a standard jego wykonania to 50 kWh/m2/rok, co oznacza, że jest to dom energooszczędny. Średnie zużycie ciepłej wody użytkowej obiektu wynosi 60 l / dobę / os., a temperatura zadana wody to 45 °C.

Przy nowych cenach energii elektrycznej wynoszącej średnio 0,69 zł/kWh (po zmianach 1 lipca 2024 roku), roczne koszty ogrzewania przy użyciu pompy ciepła powietrze/woda (COP = 3,5) wyniosą około 3 942 zł. Dla porównania, koszty ogrzewania gazem ziemnym pozostają na poziomie około 6 430 zł rocznie, a olejem opałowym aż 8 450 zł. Z nowymi cenami energii elektrycznej, pompy ciepła jeszcze wyraźniej przewyższają tradycyjne źródła energii pod względem oszczędności.

Koszty instalacji i dofinansowania

Rozważając inwestycję w pompę ciepła, należy wziąć pod uwagę także koszty zakupu oraz instalacji urządzenia. Te mogą wynosić obecnie od 20 do 40 tys. zł i uzależnione są w dużej mierze od typu pompy ciepła. Najdroższe, ale najbardziej wydajne są pompy ciepła gruntowe, jednak ich instalacja wiąże się ze spełnieniem specjalnych wymagań i warunków montażowych (np. prace ziemne związane z montażem wymienników ciepła). Rozwiązaniem najpopularniejszym, wpisującym się w oczekiwania większości właścicieli domów jednorodzinnych, jest pompa powietrzna.

Warto pamiętać, że dzięki programom dofinansowania, takim jak "Czyste Powietrze" i "Moje Ciepło", można uzyskać znaczące wsparcie finansowe swojej inwestycji. Pierwszy z programów oferuje dotacje do 135 000 zł dla inwestorów spełniających określone kryteria dochodowe, obejmujące kompleksową termomodernizację budynków. Z kolei „Moje Ciepło” oferuje wsparcie dla inwestorów planujących instalację pomp w nowo budowanych domach jednorodzinnych i może ono wynieść do 7 000 zł na instalację powietrznej pompy ciepła lub do 21 000 zł na instalację pompy gruntowej.

Ekonomiczna analiza różnych źródeł ciepła

Przy nowych cenach energii elektrycznej wynoszących 0,69 zł/kWh po 1 lipca 2024 roku, obliczenia kosztów ogrzewania dla różnych źródeł energii są następujące:

• Pompa ciepła powietrze/woda (COP = 3,5):
  • Roczne zużycie energii: 10 000 kWh / 3,5 = 2 857 kWh
  • Koszt: 2 857 kWh * 0,69 zł/kWh = 1 972 zł
• Pompa ciepła gruntowa (COP = 4,5):
  • Roczne zużycie energii: 10 000 kWh / 4,5 = 2 222 kWh
  • Koszt: 2 222 kWh * 0,69 zł/kWh = 1 533 zł

Dla porównania, koszty ogrzewania innymi źródłami energii pozostają na poziomie:

• Gaz ziemny: 6 430 zł rocznie
• Gaz płynny: 7 120 zł rocznie
• Olej opałowy: 8 450 zł rocznie
• Energia elektryczna (bez pompy ciepła): 15 000 zł rocznie
• Pellet: 5 300 zł rocznie
• Drewno: 4 800 zł rocznie

Pompy ciepła, szczególnie gruntowe, wyraźnie przewyższają tradycyjne źródła energii pod względem oszczędności. Pompa ciepła powietrze/woda zapewnia roczne oszczędności na poziomie:

• 4 458 zł w porównaniu do gazu ziemnego (6 430 zł - 1 972 zł)
• 6 478 zł w porównaniu do oleju opałowego (8 450 zł - 1 972 z)

Pompa ciepła gruntowa zapewnia jeszcze większe oszczędności:

• 4 897 zł w porównaniu do gazu ziemnego (6 430 zł - 1 533 zł)
• 6 917 zł w porównaniu do oleju opałowego (8 450 zł - 1 533 zł)

Korzyści ekologiczne i użytkowe

Pompy ciepła są nie tylko ekonomiczne, ale również ekologiczne. Wykorzystując odnawialne źródła energii, przyczyniają się do redukcji emisji CO2, co jest korzystne dla środowiska. Działanie pomp ciepła jest praktycznie bezobsługowe, co oznacza, że użytkownicy nie muszą martwić się o zaopatrywanie w paliwo, jak ma to miejsce w przypadku tradycyjnych systemów grzewczych.

Wykorzystanie pomp ciepła w budynkach może również przynieść dodatkowe korzyści w postaci zwiększenia wartości nieruchomości. Nowoczesne, energooszczędne i ekologiczne systemy grzewcze są coraz bardziej cenione na rynku nieruchomości, co może przełożyć się na wyższą cenę sprzedaży domu w przyszłości.

Podsumowanie

Pompy ciepła to nowoczesne, efektywne i ekologiczne rozwiązanie, które może przynieść realne oszczędności i zwiększyć komfort życia w Twoim domu. Inwestycja w te urządzenia okazuje się nie tylko opłacalna, ale i korzystna z punktu widzenia ochrony środowiska i wygody użytkowania. Choć początkowe koszty mogą wydawać się wysokie, dostępne dofinansowania oraz oszczędności na kosztach eksploatacyjnych sprawiają, że inwestycja ta może zwrócić się w relatywnie krótkim czasie.