Czy świadectwo energetyczne jest obowiązkowe? Kompendium wiedzy

Czym jest świadectwo energetyczne budynku?

Świadectwo energetyczne to dokument określający zapotrzebowanie budynku na energię niezbędną do jego ogrzewania, chłodzenia, wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej (c.w.u.). Mówiąc w uproszczeniu, opisuje on, ile energii potrzeba, aby utrzymać komfort cieplny w budynku przez cały rok. Świadectwo ocenia efektywność energetyczną budynku na podstawie zużycia energii i stanowi jeden z decydujących elementów zarządzania jego gospodarką energetyczną. Zawarte są w nim m.in. informacje dotyczące:

• wskaźnika EP (energia pierwotna) – określającego całkowite zużycie energii w budynku;
• wskaźnika EK (energia końcowa) – oznaczającego energię zużywaną przez budynek na cele grzewcze, wentylacyjne, chłodnicze, przygotowanie c.w.u. oraz ewentualnie oświetlenie;
• klasy energetycznej budynku – która informuje, jak efektywny energetycznie jest budynek według ustalonej skali.

Okres ważności świadectwa energetycznego budynku wynosi 10 lat (pod warunkiem, że nie nastąpiły w nim zmiany wpływające na jego charakterystykę energetyczną, takie jak np. termomodernizacja, wymiana okien czy modernizacja systemu ogrzewania).

Czy świadectwo energetyczne jest obowiązkowe? Zmiany po 1 kwietnia 2024

Od 1 kwietnia 2024 r. świadectwo energetyczne jest obowiązkowe w wielu sytuacjach związanych z obrotem nieruchomościami. Wprowadzone nowelizacje mają na celu poprawę efektywności energetycznej budynków oraz zwiększenie świadomości właścicieli nieruchomości na temat kosztów eksploatacyjnych i zużycia energii. Zgodnie z nimi obowiązek posiadania świadectwa energetycznego dotyczy:

• sprzedaży budynków lub mieszkań: każdy właściciel, który zamierza sprzedać nieruchomość, musi przedstawić świadectwo energetyczne kupującemu;
• wynajmu budynków lub mieszkań: świadectwo musi zostać udostępnione najemcy przed podpisaniem umowy najmu;
• nowo wybudowanych budynków: każdy nowy budynek oddany do użytkowania musi mieć wystawione świadectwo energetyczne;
• budynków poddanych istotnym zmianom, jak termomodernizacja czy instalacja pompy ciepła: jeżeli przeprowadzone zostały działania modernizacyjne, które wpływają na charakterystykę energetyczną, właściciel zobowiązany jest do uzyskania nowego świadectwa.

Świadectwo energetyczne jest również niezbędne, jeśli planujesz ubiegać się o dotacje na działania związane z poprawą efektywności energetycznej budynku, np. instalację pompy ciepła, modernizację systemu grzewczego czy termomodernizację. Programy takie jak „Czyste Powietrze” wymagają udokumentowania aktualnej charakterystyki energetycznej budynku. Uzyskanie wsparcia finansowego jest uzależnione od tego, jak bardzo inwestycja wpłynie na obniżenie zużycia energii. 

W Viessmann oferujemy kompleksowe wsparcie przy ubieganiu się o dofinansowania, w tym pomoc w przygotowaniu niezbędnej dokumentacji. Szczegółowe informacje znajdziesz tutaj.

Kto jest zwolniony z obowiązku posiadania świadectwa energetycznego?

Nie wszystkie budynki muszą posiadać świadectwo energetyczne. Z tego obowiązku zwolnione są:

• budynki zabytkowe – objęte ochroną konserwatorską;
• budynki sakralne – takie jak kościoły i obiekty kultu religijnego;
• budynki gospodarcze o powierzchni użytkowej poniżej 50 m², które nie są przeznaczone na stały pobyt ludzi.

Jakie są kary za brak świadectwa energetycznego?

Brak świadectwa energetycznego przy sprzedaży lub wynajmie budynku może skutkować nałożeniem kary finansowej. Obecnie kara ta wynosi do 5 000 zł. Dodatkowo sprzedaż lub wynajem nieruchomości bez tego dokumentu może prowadzić do unieważnienia umowy lub obniżenia wartości nieruchomości.

Ile kosztuje świadectwo energetyczne?

Koszt uzyskania świadectwa energetycznego zależy od kilku czynników, takich jak:

• wielkość budynku;
• typ obiektu (np. mieszkalny, przemysłowy); 
• lokalizacja;
• stopień skomplikowania budynku; 
• liczba instalacji technicznych;
• dostępność dokumentacji technicznej, takiej jak projekty instalacji grzewczych czy energetycznych. 

W praktyce ceny opracowania dokumentacji dla przeciętnego domu jednorodzinnego zaczynają się od kilkuset złotych. Dla większych obiektów, takich jak budynki wielorodzinne czy komercyjne, koszt może być wyższy i wynosić powyżej 1000 zł. 

Jak uzyskać świadectwo energetyczne budynku?

Aby uzyskać świadectwo energetyczne, należy skontaktować się z certyfikowanym audytorem energetycznym, który posiada odpowiednie uprawnienia do sporządzania tego dokumentu. Proces uzyskiwania świadectwa składa się z kilku kroków.

1. Ocena charakterystyki budynku – audytor dokonuje analizy budynku, sprawdzając m.in. rodzaj zastosowanej izolacji, system grzewczy, wentylację oraz inne elementy wpływające na zużycie energii.
2. Przygotowanie dokumentacji – audytor zbiera niezbędne dane techniczne dotyczące budynku, które są podstawą do sporządzenia świadectwa.
3. Obliczenia – na podstawie zebranych informacji przeprowadza się szczegółowe obliczenia dotyczące zapotrzebowania budynku na energię oraz emisji CO₂.
4. Wydanie świadectwa – po zakończeniu analizy, audytor wystawia świadectwo energetyczne, które jest ważne przez 10 lat.

Warto pamiętać, że świadectwo energetyczne nie tylko pomaga spełnić obowiązki prawne, ale także dostarcza cennych informacji, które mogą pomóc w zmniejszeniu kosztów eksploatacyjnych budynku, zwłaszcza poprzez optymalizację zużycia energii. W Viessmann oferujemy wachlarz rozwiązań w tym zakresie dostosowany do potrzeb budynków mieszkalnych oraz obiektów użytkowych.