Jak zaprojektować dom energooszczędny?
Kluczowym założeniem budownictwa energooszczędnego jest zminimalizowanie zapotrzebowania na energię budynków. Zwłaszcza energię cieplną, niezbędną do ogrzewania domu i przygotowywania ciepłej wody użytkowej. Aby zaprojektować dom energooszczędny należy pamiętać o kilku podstawowych, lecz niezwykle ważnych zasadach. Ich przestrzeganie na etapie projektowania i budowy domu pozwoli stworzyć budynek o niskich kosztach ogrzewania.
Kluczowy projekt
Dom energooszczędny może powstać zarówno na podstawie projektu gotowego, jak i wykonywanego na indywidualne zamówienie. Ważne jest, aby stosunek powierzchni przegród zewnętrznych domu do jego kubatury był jak najmniejszy. Warto więc postawić na dom o prostej, zwartej bryle i nieskomplikowanym dachu (najlepiej płaskim lub dwuspadowym). Rozbudowana, rozproszona bryła przyczynia się do zwiększenia strat ciepła przez przegrody i zwiększa ryzyko występowania mostków termicznych.
Dom energooszczędny charakteryzuje również odpowiednia lokalizacja poszczególnych pomieszczeń. Te o wyższych wymaganiach temperaturowych, np. łazienki powinny być zlokalizowane w środku bryły budynku. Pomieszczenia, w których przebywamy większą część czasu, np. salon warto usytuować od strony południowej, dzięki czemu wnętrza będą w największym stopniu dogrzewane darmową energią promieniowania słonecznego.
Garaż znajdujący się w bryle budynku i pomieszczenia techniczne zaleca się zaprojektować od najchłodniejszej, północnej strony domu. Będą one stanowiły wówczas bufor cieplny dla wnętrz wymagających utrzymywania wyżej temperatury w sezonie grzewczym.
Wysoka izolacyjność termiczna
Projekt domu energooszczędnego uwzględnia również odpowiednią izolacyjność termiczną przegród zewnętrznych. To one bowiem w największym stopniu odpowiadają za to, ile ciepła będzie potrzebował budynek i ile będzie nas kosztowało jego ogrzewanie. Przyjmuje się, że współczynnik przenikania ciepła U przegród domu energooszczędnego nie powinien przekraczać 0,20 W/(m²·K). Najpopularniejszym sposobem wykonania ścian zewnętrznych, które będą skutecznie stały na straży uciekającego z domu ciepła jest zaprojektowanie ich jako ścian warstwowych, czyli ocieplonych styropianem lub wełną mineralną. Grubość warstwy termoizolacyjnej zarówno w przypadku ścian zewnętrznych, jak i pozostałych przegród w budynku energooszczędnym zależeć będzie m.in. od wartości współczynnika U, jaki chcemy osiągnąć oraz od współczynnika przewodzenia ciepła λ stosowanego materiału termoizolacyjnego (im jego wartość jest niższa, tym cieńsza może być warstwa ocieplenia). Projekt domu energooszczędnego powinien zakładać wyeliminowanie wszystkich możliwych mostków termicznych, przyczyniających się do zwiększonych strat energii cieplnej z budynku. Pamiętajmy jednak, że równie ważne jak odpowiednie rozwiązania konstrukcyjne, jest fachowe i rzetelne wykonawstwo.
Instalacje w domu energooszczędnym
W budynku energooszczędnym instalację powinny być zaprojektowane w sposób, który pozwoli możliwie skrócić drogę przepływu ciepła, co ograniczy jego straty do minimum. Dotyczy to zarówno instalacji grzewczych, wodnych, jak i wentylacyjnych.
Za ogrzewanie domu energooszczędnego odpowiadają najczęściej gazowe kotły kondensacyjne. Nowoczesne urządzenia tego typu dzięki szerokiej modulowanej mocy grzewczej mogą płynnie dostosowywać swoją pracę do aktualnego zapotrzebowania domu na ciepło, np. na podstawie temperatury zewnętrznej. Rozwiązanie to zapewnia odpowiedni komfort cieplny w budynku przy jeszcze oszczędniejszym zużyciu paliwa. Pompy ciepła są z kolei chętnie wybierane do domów energooszczędnych pozbawionych dostępu do sieci gazowej. Do ogrzewania wnętrz wykorzystują energię pozyskaną z otoczenia, co przy odpowiednim projekcie instalacji grzewczej pozwala maksymalnie obniżyć koszty ogrzewania domu energooszczędnego.
W budynkach energooszczędnych standardem stała się już wentylacja z odzyskiem ciepła, czyli rekuperacja. Rozwiązuje ona problem strat ciepła na skutek wymiany powietrza, niezbędnej do utrzymania prawidłowego mikroklimatu wewnątrz domu.
