Powietrzna pompa ciepła: monoblok kontra Split
Powietrzne pompy ciepła czerpią energię z powietrza atmosferycznego, nawet gdy jego temperatura jest bardzo niska, i przekształcają ją w ciepło do energooszczędnego i ekologicznego ogrzewania budynków oraz wody użytkowej. Wśród urządzeń tego typu znaleźć można pompy ciepła monoblokowe oraz split. Co warto o nich wiedzieć?
Praca pompy ciepła
Pompy ciepła powietrze-woda w wersji split i monoblok pracują w ten sam sposób. Pobierają energię zakumulowaną w powietrzu i zmieniają ją w ciepło przekazywane wodzie grzewczej w instalacji centralnego ogrzewania. Oba typy urządzeń pracują bardzo efektywnie i mogą osiągać takie same wydajności (zarówno pompa ciepła split Vitocal 200-S jak i monoblokowa pompa Vitocal 200-A o mocy grzewczej od 5 do 17,4 kW charakteryzują się klasą efektywności energetycznej A++ i zapewniają niskie koszty eksploatacji dzięki wysokiemu współczynnikowi efektywności COP do 5,0 (A7/W35)). Oba rodzaje urządzeń mogą też zapewniać ogrzewanie oraz chłodzenie budynków, a także być zasilane prądem wytworzonym przez domową instalacją fotowoltaiczną.
Budowa pompy ciepła monoblok i split
Zasadnicza różnica tkwi w budowie pompy ciepła monoblok i split. Oba urządzenia składają się z tych samych komponentów, jednak ich rozmieszczenie jest inne. W pompach ciepła typu split skraplacz (czyli wymiennik ciepła) zamontowany jest w jednostce wewnętrznej (instalowanej wewnątrz budynku), natomiast parownik, sprężarka, zawór rozprężny zlokalizowane są w jednostce zewnętrznej. Układ chłodniczy jest więc rozdzielony na dwie jednostki. Są one połączone przewodami, którymi krąży czynnik chłodniczy.
W przypadku monoblokowych pomp ciepła cały układ chłodniczy znajduje się w jednej jednostce. Jest on hermetyczny, w całości wykonywany fabrycznie. Pompy ciepła monoblok mogą, podobnie jak splity, składać się z dwóch jednostek. Wówczas w jednostce zewnętrznej znajduje się hermetycznie zamknięty układ chłodniczy a w jednostce wewnętrznej np. podgrzewacz wody, trójdrożny zawór przełączający ogrzewanie/podgrzew c.w.u, pompa obiegowa i regulator. Jednostki wewnętrzna i zewnętrzna monoblokowej pompy ciepła połączone są przewodami wodnymi.
Instalacja pompy powietrznej
Kolejna kluczowa różnica pomiędzy pompą ciepła monoblok i split tkwi w ich montażu. W przypadku pomp ciepła typu split część instalacji chłodniczej wykonuje instalator w czasie montażu, dlatego musi on posiadać dodatkowo uprawnienia chłodnicze (tzw. uprawnienia F-gazowe). W przypadku monoblokowych pomp ciepła instalator nie ingeruje w układ chłodniczy, wykonuje tylko podłączanie po stronie wodnej. Nie musi więc posiadać uprawnień F-gazowych. Hermetycznie zamknięty układ chłodniczy daje nam pewność, że pompa ciepła jest szczelna (jakiekolwiek rozszczelnienie układu skutkuje ubytkiem gazu chłodniczego i nieprawidłową pracą urządzenia). Hermetycznie zamknięty układ chłodniczy eliminuje więc ryzyko występowania ewentualnych wycieków i znacznie ogranicza ryzyko popełnienia błędów instalacyjnych.
Użytkowanie pompy monoblok i split
Z uwagi na to, że układ chłodniczy w pompach ciepła typu split nie jest hermetycznie zamknięty urządzenia wymaga on przeprowadzania corocznych kontroli szczelności. Urządzenia split o mocy ponad 10 kW wymagają również założenia tzw. karty produktu. Kontrole szczelności ani zakładanie kart nie są natomiast wymagane w przypadku pomp typu monoblok. Monoblokowe pompy ciepła, w przeciwieństwie do splitów wymagają z kolei zabezpieczenia przed zamarzaniem wody krążącej między budynkiem, a jednostką zlokalizowaną na zewnątrz, na wypadek dłuższej przerwy w dostawie prądu w czasie mrozów. Aby zabezpieczyć układ przed zamarznięciem wykonuje się tzw. ochronę pasywną w formie przyłączy elastycznych lub ochronę pasywną w postaci medium niezamarzającego (np. gotowego roztworu glikolu etylenowego) bądź zaworu opróżniającego.
Split kontra monoblok
Podsumowując:
- oba typy pomp ciepła mogą pracować równie efektywnie;
- za pompami ciepła split przemawia cena, jednak ich instalacja wiąże się z pracami przy układzie chłodniczym i jego regularnym kontrolami, co niesie ze sobą dodatkowe koszty;
- monobloki mają wyższą cenę, lecz ich montaż jest szybszy, łatwiejszy, i obarczony mniejszym ryzykiem błędów; należy je zabezpieczyć przed ewentualnym uszkodzeniem układu w wyniku zamarznięcia przewodów.