Rekuperacja - co to? Jak działa i dlaczego warto ją zastosować?
Rekuperacja to system, który może Ci zapewnić dwie istotne korzyści: stały dopływ świeżego powietrza do pomieszczeń oraz zminimalizowanie strat ciepła przekładające się na oszczędność na rachunkach za ogrzewanie. Ze względu na te i inne profity rozwiązanie jest coraz popularniejsze w domach jednorodzinnych, mieszkaniach, obiektach przemysłowych czy użytku publicznego. Z artykułu dowiesz się, jak działa taki system, a także kiedy i dlaczego warto go wdrożyć.

Czym jest rekuperacja?
Rekuperacja to określenie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Umożliwia ona kontrolowaną wymianę zużytego powietrza z wnętrza budynku na wstępnie ogrzane i świeże powietrze zewnętrzne, które jest rozprowadzane po pomieszczeniach. Sercem systemu jest rekuperator – urządzenie, któremu technologia zawdzięcza swoją nazwę, czyli centrala wentylacyjna wyposażona w wymiennik ciepła.
Zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła jest o tyle istotne, że w odróżnieniu od tradycyjnej wentylacji grawitacyjnej zapobiega ona wychładzaniu domu oraz zatrzymywaniu w pomieszczeniach wilgoci. Wynika to z konstrukcji samego rekuperatora. Kluczową rolę odgrywają w tym kontekście cztery elementy, do których podłączane są kanały wentylacyjne: czerpnia, wyciąg z pomieszczeń, nawiew i wyrzutnia.
Jak działa rekuperacja?
Wymiana powietrza za pomocą rekuperatora realizowana jest za pomocą dwóch strumieni:
- pierwszy stanowi powietrze zimne i czyste pochodzące z zewnątrz,
- drugi to ciepłe, ale zużyte i wilgotne powietrze zaciągane z wnętrza domu przez anemostaty wywiewne.
Te dwa strumienie powietrza – zimne z zewnątrz i ciepłe z wnętrza domu – przemieszczają się przez rekuperator, a każdy z nich ma swoją drogę dzięki wspomnianym już czterem kluczowym elementom systemu:
- czerpnia to kanał, przez który zimne, świeże powietrze jest zasysane z zewnątrz do rekuperatora. To pierwszy krok całego procesu. Następnie, powietrze to przechodzi przez rekuperator, gdzie dochodzi do wymiany ciepła z drugim strumieniem;
- wyciąg z pomieszczeń jest kanałem, przez który zużyte, ciepłe i wilgotne powietrze z domu trafia do rekuperatora. To powietrze, które już spełniło swoją funkcję i teraz musi zostać usunięte, aby utrzymać zdrowy klimat wewnątrz domu;
- wyrzutnia to kanał, którym zużyte powietrze opuszcza rekuperator i jest usuwane na zewnątrz budynku. To ważne, bo dzięki temu nie ma ryzyka, że wilgotne i zanieczyszczone powietrze pozostanie wewnątrz;
- nawiew jest kanałem, którym ogrzane, świeże powietrze z rekuperatora trafia do pomieszczeń. Dzięki temu mieszkańcy zyskują ciepłe i czyste powietrze, które zapewnia komfort oraz zdrowy mikroklimat w domu.
Opisane elementy tworzą zamknięty obieg, który nie tylko wentyluje dom, ale i odzyskuje ciepło.
Zastosowanie rekuperacji w budynkach mieszkalnych i przemysłowych
Rekuperacja jest stosowana w wielu typach budynków: od domów jednorodzinnych po biura i obiekty przemysłowe. W budynkach mieszkalnych systemy te zapewniają optymalną wentylację, co przekłada się na zdrowsze środowisko wewnątrz pomieszczeń. Stała wymiana powietrza zmniejsza poziom wilgoci i eliminuje problem powstawania pleśni, a odzysk ciepła ogranicza koszty związane z ogrzewaniem.
W budynkach komercyjnych i przemysłowych rekuperacja pozwala nie tylko na utrzymanie świeżego powietrza, ale i na efektywne zarządzanie energią, co jest kluczowe w przypadku obiektów o dużych kubaturach i intensywnym użytkowaniu. W takich miejscach, gdzie przepływ powietrza jest większy, zastosowanie rekuperacji prowadzi do znacznych oszczędności i poprawy komfortu pracy.
5 głównych korzyści wynikających z rekuperacji
- Oszczędność energii: dzięki odzyskowi ciepła z powietrza wywiewanego, system rekuperacyjny zmniejsza zapotrzebowanie na dodatkowe ogrzewanie.
- Poprawa jakości powietrza w budynku: skutkuje to nie tylko poprawą samopoczucia, ale i korzyściami zdrowotnymi, a także tworzy środowisko przyjazne dla alergików czy osób z astmą.
- Zapobieganie wilgoci: zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła zapobiega zatrzymywaniu wewnątrz wilgoci i rozwoju pleśni, która oddziałuje negatywnie zarówno na zdrowie ludzi, jak i na ogólną kondycję budynku.
- Poprawa ogólnego komfortu użytkowania budynku.
- Oszczędność finansów: zminimalizowane zużycie energii, korzyści zdrowotne i utrzymanie pomieszczeń w dobrej kondycji wpływa korzystnie na domowy budżet.
Jak wybrać odpowiedni system rekuperacji?
Myśląc o optymalnym doborze systemu rekuperacyjnego, zwróć uwagę na kilka czynników, takich jak efektywność odzysku ciepła, wydajność urządzenia, rodzaj wymiennika ciepła (np. krzyżowy, przeciwprądowy, entalpiczny) oraz systemy filtracji powietrza. Filtry, takie jak HEPA lub węglowe, znacząco poprawiają jakość powietrza, eliminując pyłki, kurz i inne zanieczyszczenia. Ponadto warto uwzględnić specyfikę budynku – czy jest to nowy obiekt, czy już istniejący. W obiektach nowo budowanych instalacja rekuperacji jest łatwiejsza, natomiast w starszych obiektach może być konieczna poważniejsza modernizacja.
Jeśli zależy Ci na tym, by stworzyć nowoczesny i energooszczędny budynek na lata, to dobrą opcją będzie zintegrowanie systemu rekuperacji z pompą ciepła. W takiej kooperacji pierwsza z technologii będzie odzyskiwać ciepło z powietrza wywiewanego, wspomagając pracę pompy w zakresie ogrzewania. Pozwala także kontrolować wilgotność powietrza oraz eliminować jej nadmiar, co zapobiegnie rozwojowi pleśni. Dzięki zintegrowanej pracy pompa ciepła dostarcza ciepło do budynku, podczas gdy rekuperacja minimalizuje jego straty. To rozwiązanie jest szczególnie efektywne w budynkach pasywnych i domach o niskim zapotrzebowaniu na energię, gdzie kluczowe jest zapewnienie komfortu cieplnego przy minimalnym zużyciu energii.