System centralnej wentylacji: funkcje, planowanie i instalacja

Zamów konsultację z ekspertem
© 2M media / Shutterstock.com

Wiele nowoczesnych projektów budowlanych jest już wyposażonych w systemy wentylacji mechanicznej. Z jednej strony wymaga to wysokiego poziomu izolacji energetycznej, aby jak najskuteczniej i najbezpieczniej regulować wilgotność powietrza w pomieszczeniach. Z drugiej strony jest ona traktowana jako element komfortu podnoszący wartość nieruchomości.

Systemy centralnej wentylacji firmy Viessmann są niezwykle energooszczędne. Wydajny wymiennik ciepła odzyskuje do 98% ciepła utajonego w powietrzu wywiewanym i wykorzystuje je do ogrzania napływającego świeżego powietrza. W ten sposób, dzięki znacznie niższemu zapotrzebowaniu na energię, odczuwalnie zmniejszają się wydatki gospodarstwa domowego. Ponadto zmniejsza się emisja CO₂, co oznacza, że zastosowanie centralnej wentylacji mechanicznej zmniejsza również obciążenie środowiska. Dalsze cechy centralnej wentylacji wyjaśnione są w rozdziale Korzyści wynikające z zastosowania wentylacji mechanicznej.

Jak działają centralne systemy wentylacyjne

Charakterystyczna różnica pomiędzy centralnym a zdecentralizowanym systemem wentylacji leży w jego konstrukcji. Centralne systemy wentylacyjne posiadają centralną jednostkę wentylacyjną, która poprzez system dystrybucji powietrza kieruje świeże powietrze do pomieszczeń. Natomiast zdecentralizowane urządzenia wentylacyjne są montowane w całości w ścianie. Stamtąd dostarczają do budynku wymaganą ilość świeżego powietrza.

W zależności od rodzaju konstrukcji, centralne systemy wentylacyjne działają w różny sposób

Centralną wentylację można podzielić na trzy grupy:

  • Proste systemy wywiewu powietrza.
  • Systemy kombinowane wywiewu i nawiewu powietrza
  • Systemy z odzyskiem ciepła

W najprostszej konfiguracji zużyte powietrze jest aktywnie zasysane przez wentylator i odprowadzane na zewnątrz. Nawiewniki w tego typu systemach są zazwyczaj zlokalizowane w strefach wywiewu powietrza. Należą do nich kuchnia, łazienka i WC, w których występuje więcej wilgoci i nieprzyjemnych zapachów w porównaniu z pomieszczeniami mieszkalnymi, takimi jak salon czy gabinet. Z kolei świeże powietrze dostaje się do domu tylko w sposób pasywny poprzez nawiewniki w przegrodach budowlanych, szczeliny okienne i drzwiowe.

W praktyce często stosowane są systemy wentylacji mechanicznej, które aktywnie zasysają powietrze nawiewane, jak również wywiewane. Takie połączone systemy wywiewu i nawiewu powietrza posiadają centralną jednostkę wentylacyjną i system dystrybucji powietrza. Nie tylko zużyte powietrze jest aktywnie zasysane i usuwane. Również świeże powietrze jest aktywnie wprowadzane do domu. Aby zapobiec przedostawaniu się niepożądanych cząstek z powietrza oraz hałasu, większość systemów wyposażona jest w filtry.

Centralny system nawiewno-wywiewny z odzyskiem ciepła składa się z jednostki wentylacyjnej, w której znajduje się również system dystrybucji powietrza. W jednostce wentylacyjnej znajdują się dwa wentylatory oraz wymiennik ciepła. Oba wentylatory służą do transportu zarówno powietrza napływającego do budynku, jak i usuwanego z budynku. Z jednej strony strumień powietrza zewnętrznego/nawiewnego zasysa świeże powietrze do budynku. Z drugiej strony, strumień powietrza wywiewanego/usuwanego transportuje zużyte powietrze z budynku.

Oba strumienie przechodzą przez wymiennik ciepła znajdujący się w urządzeniu wentylacyjnym. W chłodniejszych miesiącach ciepło z powietrza wywiewanego jest przekazywane do powietrza nawiewanego. Dzięki takiemu trybowi pracy system wentylacyjny odprowadza z budynku jak najmniejszą ilość ciepła. W ten sposób pracują wszystkie centralne urządzenia wentylacyjne firmy Viessmann. Centralna wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła działa więc w identyczny sposób jak centralna wentylacja mechaniczna z nawiewnikami powietrza wywiewanego i nawiewanego. W rozdziale o sterowanej wentylacji mechanicznej wyjaśniono, czy i dla jakich obiektów nadają się centralne urządzenia wentylacyjne.

Zasada działania centralnej wentylacji mechanicznej z systemem wentylacyjnym

Planowanie centralnego systemu wentylacji w starszych i nowych budynkach

Jeśli właściciele domów chcą kupić centralny system wentylacji mechanicznej, powinni wcześniej przeprowadzić dokładne badania i sprecyzować wymagania. Pierwsze pytanie dotyczące centralnego systemu wentylacji mechanicznej powinno dotyczyć własnych wymagań. W końcu na tym opiera się późniejsza inwestycja. Dla uproszczenia budynki dzieli się na trzy typy:

  • Starsze budynki
  • Zmodernizowane starsze budynki
  • Nowe budynki

W celu dokładniejszego obliczenia zapotrzebowania należy wziąć pod uwagę liczbę pomieszczeń i osób przebywających w nich oraz ich sposób użytkowania. Niezależnie od obszaru zastosowania, właściciele domów powinni zatem zawsze pozostawić planowanie i wykonanie systemu wentylacji mechanicznej wykonawcy. Jest tak dlatego, że może on dokładnie oszacować, jak duży musi być system wentylacyjny, aby działał jak najbardziej efektywnie. W dalszej części artykułu można przeczytać, na co jeszcze właściciele domów i modernizatorzy powinni zwrócić uwagę przy wyborze odpowiedniego systemu wentylacyjnego.

W niezmodernizowanych budynkach istniejących świeże powietrze dostaje się do domu w sposób pasywny przez nieszczelne przegrody budowlane, szczeliny drzwiowe i przez luki okienne. Zastosowanie systemu wentylacji w takich budynkach jest mimo wszystko dobrym pomysłem, ponieważ ryzyko powstawania pleśni jest nadal bardzo wysokie. Jednak w niezmodernizowanych starszych budynkach centralna wentylacja rzadko wchodzi w grę. Wynika to z faktu, że wymaga ona dużych nakładów na planowanie, które w większości przypadków opłaca się tylko w ramach etapu budowy lub modernizacji. Zasadniczo należy zauważyć: w starszych budynkach zastosowanie centralnego systemu wentylacji jest możliwe, ale jego instalacja będzie trudniejsza. Wynika to z faktu, że wymaga on przeróbek w tkance budynku. Ponadto kanały powietrzne muszą być obudowane.

System centralnej wentylacji jest często stosowany w nowych budynkach. Jest on instalowany na wczesnym etapie w niewykończonym budynku. Po zakończeniu budowy nie jest już widoczna. Dlatego centralna instalacja wentylacyjna w nowym budynku powinna być zawsze wcześniej zaplanowana. Dla budynków mieszkalnych przygotowuje się w tym celu koncepcję wentylacji według DIN 1946-6. System wentylacyjny jest tam stosowany w celu zapewnienia minimalnej, szkodliwej dla zdrowia wymiany powietrza i ochrony budynku. Większość właścicieli budynków decyduje się na centralną wentylację w fazie budowy. Jest to zazwyczaj rozsądne, ale nie zawsze konieczne. Przy optymalnym planowaniu i realizacji zdecentralizowana wentylacja mechaniczna mogłaby również skutecznie zaopatrywać nowe budynki w świeże powietrze.

System grzewczy w połączeniu z systemem wentylacyjnym Vitoair FS

Możliwości montażu systemu dystrybucji powietrza

Zasada działania centralnej wentylacji mechanicznej obejmuje również instalację kanałów powietrznych. Do wyboru jest kilka opcji instalacji. Najbardziej znanymi metodami są:

  • Instalacja w konstrukcji podłogi
  • Montaż w betonie
  • Montaż w suficie podwieszanym

Ten rodzaj instalacji jest często stosowany w nowych budynkach. W tym przypadku płaskie kanały powietrzne układane są najpierw bezpośrednio na niewykończonej podłodze, a następnie układana jest izolacja. W razie potrzeby na wierzchu układa się rury ogrzewania podłogowego, a następnie nanosi się jastrych jako warstwę końcową. Kanały powietrzne nie są już potem widoczne. Jedynie dyfuzory podłogowe lub sufitowe świadczą o tym, że pod nimi zainstalowany jest system wentylacyjny.

Alternatywą dla montażu kanałów powietrznych na niewykończonej podłodze jest instalacja w betonie. W tym celu, w początkowej fazie budowy, okrągłe kanały powietrzne umieszcza się zazwyczaj wewnątrz stalowego zbrojenia stropów. Dopiero potem wylewany jest beton. Ten sposób montażu nadaje się zarówno do stropów częściowo prefabrykowanych, jak i do stropów betonowych wylewanych na miejscu. Zaletą tego sposobu montażu jest to, że nie jest wymagana dodatkowa konstrukcja stropu. Konieczne jest jednak wcześniejsze szczegółowe planowanie z inżynierem budowlanym.

W zależności od wysokości pomieszczenia systemy wentylacyjne mogą pasować także do sufitu podwieszanego. Szczególnie nadają się tu płaskie urządzenia sufitowe Vitovent 200-C i Vitovent 300-C. Urządzenia te mogą być montowane bezpośrednio do sufitu. Kanały powietrzne do poszczególnych pomieszczeń są zintegrowane z sufitem podwieszanym tak, że nie są już widoczne.

Jakie centralne systemy wentylacyjne oferuje firma Viessmann?

Centralna instalacja wentylacji mechanicznej w budynku składa się z urządzenia wentylacyjnego i systemu dystrybucji powietrza. System dystrybucji powietrza jest ukryty w podłodze lub wbudowany w ścianę. Widoczne są jedynie nawiewniki powietrza. Stopień wymiany powietrza jest sterowany niezależnie przez centralną jednostkę wentylacyjną.

Dostępne są różne systemy wentylacyjne

W zależności od charakterystyki budynku i osobistych wymagań, należy rozważyć różne systemy centralnego wentylowania. Urządzenia sufitowe, takie jak Vitovent 200-C i Vitovent 300-C, mają bardzo małą wysokość zabudowy i mogą być zintegrowane z sufitem podwieszanym. Urządzenie ścienne, takie jak Vitovent 300-W, ma nieco większe gabaryty i może zapewnić przepływ powietrza od 300 m³/h do 400 m³/h.

Wszystkie centralne urządzenia wentylacyjne firmy Viessmann mogą być sterowane zarówno poprzez aplikację ViCare, jak i VitoGuide. Wymaga to zintegrowania systemu sterowania z odpowiednim generatorem ciepła i połączenia za pomocą skrzynki Vitoconnect. System wentylacyjny i generator ciepła tworzą w ten sposób centralną jednostkę obsługi budynku, zarówno pod względem wizualnym, jak i technicznym. Przykładem tego jest system wentylacyjny Vitoair FS, który może być elastycznie montowany: pod sufitem, na ścianie lub leżący na poddaszu.

Wszystkie systemy centralnej wentylacji firmy Viessmann posiadają funkcję odzysku ciepła. Oznacza to, że odbierają one ciepło z powietrza wywiewanego, a następnie przekazują je do powietrza nawiewanego. Dzięki temu zwiększają efektywność i oszczędzają koszty ogrzewania.